Tynki zewnętrzne, cienkowarstwowe
Tynki cienkowarstwowe zapewniają łatwe i szybkie wykończenie domu. Stosowane są głównie w systemach ociepleniowych ETICS. Są cztery podstawowe rodzaje tynków zewnętrznych cienkowarstwowych oraz kilka ich odmian. Poznaj ich cechy.
Tynki cienkowarstwowe zostały pomyślane jako warstwa osłaniająca termoizolację domu wykonaną w systemie ETICS, dawniej nazywanym BSO lub metodą lekką mokrą. Wchodzą w skład systemów ociepleń obejmujących klej do styropianu lub wełny mineralnej, materiał termoizolacyjny, masę klejowo-szpachlową do zatopienia siatki zbrojącej i grunt nakładany przed tynkowaniem. Tynki cienkowarstwowe można także nakładać na tradycyjne tynki, które wykańczają murowane ściany. Stosuje się je na podłożach mineralnych. W systemach ociepleń jest to zagruntowana masa szpachlowo-klejowa. Gdy chcesz położyć taki tynk bezpośrednio na mur na przykład z betonu komórkowego czy pustaków ceramicznych, należy się upewnić, czy producent dopuszcza takie rozwiązanie. Najczęściej zaleca się wcześniejsze wykonanie na murze wyrównującej warstwy podkładowej z tynku wapienno-cementowego lub cementowego. Niektóre nowoczesne tynki modyfikowane można nakładać nawet na podłoża pomalowane farbą dyspersyjną, czyli stare malowane tynki.
Jak dobrać rodzaj tynku zewnętrznego
Jeżeli nakładasz tynk na zakończenie procesu ocieplania domu w systemie ETICS, pierwszym kryterium wyboru odpowiedniego rodzaju powinien być sposób ocieplenia ściany dwuwarstwowej.
- Tynk na wełnę. Wełna mineralna jest materiałem paroprzepuszczalnym. Stosuje się ją na ścianach, które mają oddychać. Często są to świeżo wzniesione mury, w których jest jeszcze wilgoć technologiczna. Jeśli zamknąłbyś taką ścianę tynkiem o wysokim oporze dyfuzyjnym, na przykład akrylowym, mogłoby dojść do kondensacji pary wodnej w warstwie termoizolacji. Dlatego na ściany ocieplone wełną mineralną należy wybierać tynki paroprzepuszczalne – mineralne, silikatowe lub silikonowe i mieszanki dwóch ostatnich, a także siloksanowe.
- Tynk na styropian. Jeśli ocieplasz dom styropianem, można wybrać dowolny tynk, kierując się innymi właściwościami i oczekiwaniami.
Tynk dobrany do miejsca
Ważne jest miejsce, w którym stoi budynek, oraz panujący w okolicy poziom wilgotności powietrza i zanieczyszczenia atmosfery. W zabudowie miejskiej, zwłaszcza o charakterze przemysłowym, gdzie w powietrzu może być dużo zanieczyszczeń, sprawdzą się samoczyszczące tynki silikonowe. Blisko lasów, wśród jezior, nad morzem najlepszym wyborem będą tynki odporne na korozję biologiczną, na przykład silikonowe, silikatowe lub silikatowo-silikonowe. Tam, gdzie elewacja jest narażona na uszkodzenia mechaniczne, warto postawić na tynki akrylowe, bo mają one wysoką wytrzymałość na uderzenia. Czasem istotny będzie nawet wiek domu. Ściany starych, kilkudziesięcioletnich obiektów charakteryzują się dużą paroprzepuszczalnością. Jeśli będziesz chciał taki budynek ocieplić, użyj wełny mineralnej, która umożliwi swobodną migrację pary wodnej na zewnątrz. W tej sytuacji należy zastosować także tynk paroprzepuszczalny.
RODZAJE TYNKÓW:
Tynki mineralne
Sprzedawane jako sucha mieszanka, do rozrobienia z wodą. Ich zaletą jest duża paroprzepuszczalność. Mają wysokie pH, czyli są zasadowe. Takie środowisko nie sprzyja rozwojowi mikroorganizmów. Cechuje je duża trwałość i odporność na czynniki mechaniczne. Są mało elastyczne, mają duże pory i są nasiąkliwe. Dlatego wymagają malowania. Ma to na celu zamknięcie porów, zabezpieczenie wyprawy przed czynnikami atmosferycznymi oraz wyrównanie koloru, jeśli stosujesz farbę egalizacyjną o tym samym kolorze co tynk, nazywane przez producentów egalizowaniem. Dzięki malowaniu tynk może mieć dowolny kolor. Najczęściej stosuje się farby silikonowe i silikatowe, ponieważ są także paroprzepuszczalne. Tynk pokryty farbą silikonową jest odporny na zanieczyszczenia i działanie wody. Farba silikatowa (tańsza od silikonowej) dodatkowo wzmocni strukturę tynku, bo chemiczny proces jej wiązania (krzemianowanie) sprawia, że z biegiem czasu nabiera ona coraz większej trwałości. Tynki mineralne są niepalne. Ich wielką zaletą jest również niska cena.
Tynki akrylowe
Dyspersja żywic akrylowych połączona spoiwami polimerowymi tworzy elastyczną powłokę, dzięki czemu charakteryzują się bardzo wysoką odpornośią na uszkodzenia. Wykonawcy je lubią, bo szybko mogą nimi wykończyć elewację. Tynkom akrylowym można nadać barwy o wysokim stopniu nasycenia. Są wodoszczelne. Mają ograniczoną paroprzepuszczalność, przez co nadają się głównie do systemów ociepleń ze styropianem. Nie powinno się ich także nakładać na świeże mury, które muszą oddać wilgoć. Będzie ona naturalnie dążyła do wydostania się na zewnątrz przegrody i może spowodować odspojenie powłoki tynku. Ze względu na elektrostatyczność powierzchni i lekko kwaśny odczyn tynki te są najmniej odporne na zabrudzenie i korozję biologiczną. Na szczęście producenci oferuja też akrylowe tynki z dodatkiem substancji biobójczych.
Tynki silikonowe
Tworzy się je, wykorzystując spoiwa w postaci mieszanki żywic silikonowych (krzemoorganicznych) i spoiw polimerowych. Dzięki temu mogą być stosowane na różnych podłożach, i mineralnych, i polimerowych. Mają bardzo zwartą strukturę, są odporne na zamakanie, a jednocześnie paroprzepuszczalne. Ich powłoka jest bardzo odporna na zanieczyszczenia, nie porasta glonami i grzybami. Ponadto ma zdolność samoczyszczenia podczas opadów deszczu. Tynki te są bardzo elastyczna, ale też w pewnym stopniu termoplastyczne – pod wpływem bardzo wysokiej temperatury mogą ulec nieznacznym odkształceniom. Tynki silikonowe są bardzo trwałe i odporne na starzenie pod wpływem promieniowania UV. To wszystko sprawia, że nie wymagają częstych zabiegów konserwacyjnych. Mogą być barwione na równie wiele kolorów co akrylowe. Są najdroższe wśród tynków cienkowarstwowych, ale obecnie uważa się je za najlepsze w tej grupie produktów.
Tynki silikatowe (krzemianowe)
Są produkowane z wykorzystaniem potasowego szkła wodnego. Sposób ich wiązania ma charakter chemiczny, mineralny. Proces ten z czasem staje się coraz mocniejszy, dlatego podstawową cechą tych tynków jest zwiększająca się wytrzymałość. Łączą zalety tynku mineralnego (paroprzepuszczalność) oraz akrylowego (wysoka wytrzymałość mechaniczna). Są paroprzepuszczalne. Szkło wodne sprawia, że tynk ma odczyn zasadowy (wysokie pH), czyli jest bardzo odporny na działanie glonów i grzybów. Tynki silikatowe dostępne są raczej w pastelowych kolorach. Wykazują niską termoplastyczność. Są niepalne. Do ich wad należy zaliczyć stosunkowo dużą nasiąkliwość i wrażliwość na warunki atmosferyczne podczas nakładania. Wymagają szczególnej staranności i ostrożności w czasie tynkowania, zwłaszcza na podłożach niejednorodnych czy wilgotnych. Ponieważ tynki silikatowe wiążą w sposób mineralny, powinny być stosowane wyłącznie na podłożach mineralnych.
Odmiany tynków cienkowarstwowych
- Silikatowo-silikonowe (SiSi). Są to masy silikatowe modyfikowane żywicą silikonową o dodatkowych właściwościach wiążących. Mają cechy zarówno tynków krzemianowych (podwyższone pH i zmniejszone ryzyko porastania biologicznego) oraz silikonowych (właściwości samoczyszczące). Są wysokoparoprzepuszczalne. Dzięki niższemu niż w przypadku tynków silikatowych pH tynk ten można wybarwić na każdy kolor, podobnie jak tynki silikonowe czy akrylowe. Są polecane do wykończenia elewacji domów w dużych miastach oraz na terenach o podwyższonej i utrzymującej się wilgotności powietrza.
- Polimerowo-krzemianowe. Nazywa się je także zolokrzemianowymi lub nanokrzemianowymi. Do łączenia mieszanki krzemianowej zastosowano w nich spoiwa polimerowe. Dzięki temu można je nakładać na podłoża mineralne, a także na powłoki z farb dyspersyjnych. Zawierają dużo krzemianów, są więc dość wysoko paroprzepuszczalne. Można je stosować w systemach ociepleń ze styropianem lub z wełną mineralną. Nie ulegają łatwo odkształceniom pod wpływem wysokiej temperatury. Tworzą szczelną powłokę i są odporne na zabrudzenia oraz działanie wody. Mają niższy odczyn pH niż tynki silikatowe czy silikatowo-silikonowe, dlatego mogą nieco szybciej porastać grzybami i glonami.
Efekty specjalne
Do tynków cienkowarstwowych stosuje się także różne dodatki, żeby poprawić ich funkcjonalność lub uzyskać efekt dekoracyjny. Mogą być na przykład wzmocnione włóknami węglowymi, dzięki czemu mają zdolność wypełniania rys i nadają się do nakładania na stare, zniszczone wyprawy tynkarskie. Stosując odpowiednią technikę nakładania mas o podwyższonej plastyczności przeznaczonych do modelowania, można uzyskać na ścianach powłokę drapaną, szczotkowaną, sznurowaną itp. Dodatek drobnego kruszywa naturalnego sprawi, że elewacja będzie wyglądać jak zrobiona z granitu lub piaskowca. Obecność substancji luminescencyjnych w tynku spowoduje, że będzie on w nocy świecić, odbijając światło z pobliskich latarni.
Prowadzimy w ciągłej ofercie i sprzedaży produkty poniższych producentów:
